مقایسه انواع لامپ ها – بهترین لامپ؟

بهترین نور، نور طبیعی است، در نتیجه هر منبع نوری که به نور طبیعی نزدیکتر باشد، نور سالم تری دارد. لذا نور خورشید سالم ترین منبع نور به شمار میرود.

البته این روزها با وجود تنوع موجود در تولید منابع نوری مصنوعی نور کافی برای انجام امور ، فراهم شده ولی کیفیت آن با کیفیت و تاثیرات حاصل از نور طبیعی قابل مقایسه نیست.

 مقایسه انواع لامپ ها:

در ادامه به طور اجمالی به مقایسه انواع لامپ ها ی موجود می پردازیم:

۱- لامپ های رشته ای ( Incandescent Light Bulb ) :

نور لامپهای رشته ای گرم و یکنواخت است و از این رو شباهت زیادی به نور طبیعی دارد و از این جهت بهترین نور مصنوعی می باشد.

این لامپ ها از لحاظ بازده تبدیل الکتریسیته مقرون به صرفه نیستند و کمتر از ۵% انرژی دریافتی را به نور تبدیل می کنند. بعضی از کشورها، مانند استرالیا لامپ هایی با بازدهی بالاتر را جایگزین این لامپها کرده اند.

طبق نظر  کارشناس ارشد مدارهای باز الکترونیکی شاغل در صنایع الکترونیک دالاس واقع در ایالات متحده آمریکا ، در لامپ های رشته ای حدود ۹۵ درصد انرژی الکتریسیته تبدیل به گرما می شود و تنها ۵ درصد صرف روشنایی و تولید نور می شود و از این نظر هیچ توجیه علمی (از نظر مصرف انرژی) برای استفاده از این لامپ ها وجود ندارد و تقریبا در تمامی دنیا استفاده از این لامپ ها منسوخ شده است، اما این نکته را نباید از نظر دور نگاه داشت که لامپ های رشته ای تنها همین یک عیب مهم را داشتند و نور آن ها و ضایعات آن ها پس از طی شدن دوره استفاده (به حالت سوخته و یا شکسته) زیان قابل توجهی برای محیط زیست نداشت، از طرفی تنگستن آن ها سریع مستهلک می شد و حباب (شیشه) آن ها نیز به دلیل نازک بودن و در معرض نور بودن به مدت طولانی در مدت خیلی کم از بین می رفتند.

۲- لامپ های فلورسنت جیوه ای و کم مصرف ( Compact Fluorescent Lamp ) :

این لامپ ها از نوع رشته ای گران تر هستند؛ اما عمر طولانی تری نسبت به آنها دارند. این گونه لامپ ها، مصرف کمتری نسبت به لامپ های رشته ای دارند، اما معایب بسیار زیادی نیز دارند. مهمترین عیب این لامپ ها خطراتشان بر روی سلامتی انسان است. اشعه ماوراء بنفش و جیوه ی موجود در این لامپ ها برای سلامتی انسان بسیار مضرند.

۳- لامپ‌ های بخار جیوه ( Mercury-vapor Lamp ) :

بازده نوری خوب و طول عمر مناسب مهم‌ترین ویژگی این لامپ‌ ها است. با توجه به رنگ نور مناسب، این لامپ‌ ها برای تامین روشنایی بیرونی نظیر پارک، پیاده‌ رو و تامین روشنایی سالن‌ های کارخانه‌ ها مناسب هستند.

 ولی با توجه به مخاطراتی که بخار جیوه برای محیط زیست دارد تولید این نوع لامپ‌ ها در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ممنوع شده است. از طرفی اتلاف انرژی اینگونه لامپ ها بسیار بالاست. این بدان معنی است که کم‌ کم دوران استفاده از این لامپ‌ ها برای تامین روشنایی در حال اتمام است.

۴- لامپ‌ های بخار سدیم ( Sodium-vapor Lamp ) :

در لامپ‌ های بخار سدیم، گازی که در آن تخلیه الکتریکی صورت می‌گیرد بخار سدیم است. در نتیجه نور این لامپ‌ ها در محدوده نور زرد قرار دارد.

این لامپ‌ ها طول عمر زیاد و بهره نور بسیار بالایی را دارند ولی با توجه به رنگ نور نامناسب و درصد بازتاب رنگ نامطلوب این لامپ‌ ها بیشتر در محیط‌ هایی نظیر اسکله‌ ها و بنادر و معابر شهری مصرف دارند. ولی چون شاخص نمود رنگ این لامپ‌ ها بسیار پائین است استفاده از این لامپ‌ ها برای محل‌ هایی که در آنها افراد بصورت بلند مدت تردد دارند نظیر پیاده‌ رو ها‌،‌ مراکز خرید شهری، پارکها و … مناسب نیستند.

۵- لامپ‌ های متال هالید ( Metal-halide Lamp ) :

لامپ های متال هالید همانند بخار جیوه است، با این تفاوت که مقداری کمی از نمک های هالوژنی هم در آن وارد کرده اند که باعث بالا بردن کیفیت رنگ آن و از طرفی بهره نوری آن شده است، و امروزه به سرعت در حال جایگزینی با سایر انواع لامپ‌ ها است. این نوع لامپ‌ ها در محدوده ۲۰ تا ۲۰۰۰ وات تولید شده‌اند و در روشنایی داخلی و روشنایی سالن‌ های کارخانجات و همچنین معابر شهری و استادیوم‌ های ورزشی، محوطه‌ های خیلی بزرگ و … مورد استفاده قرار می‌گیرند. لامپ متال هالید دارای دو حباب است، حباب بیرونی از انتشار اشعه ماوراء بنفش جلوگیری می کند و چنانچه بشکند، استفاده از لامپ بسیار خطرناک است و می‌تواند آسیب جدی به چشم و پوست انسان وارد کند.

۶- لامپ های ال ای دی ( LED Lamp ) :

LED ‌یک نوع دیود است که با گذر جریان از آن مقداری انرژی به صورت نور ساطع می کند.

این لامپ ها از انرژی بسیار کمی برای تولید روشنایی استفاده می‌کنند و در ضمن قابلیت تولید همه نوع رنگ را دارند. مصرف برق ده درصد لامپ‌های معمولی، عمر بالا تا ۵۰۰۰۰ ساعت و نوردهی بسیار زیاد از جمله مزیت‌ های استفاده از لامپ LED می باشد. به همین دلیل روز به روز ابعاد استفاده از آن ها گسترده‌ تر می شود و بسیاری اعتقاد دارند لامپ‌ هایی LED آینده را از دست سایر رقبا خارج خواهند کرد.

اکنون بسیاری از شرکت های بزرگ سازنده لوازم روشنایی مخصوصاً شرکت های فعال در زمینه روشنایی منازل بسیاری از فعالیت‌های خود را بر روی‌ LED ها متمرکز کرده‌اند.

از سوی دیگر با توجه به اینکه LED ها قابلیت تغذیه با جریان AC و با جریان DC با مصرف کم را دارند، لذا می‌توانند از منابع انرژی خورشیدی و یا باطری نیز جهت تامین نیروی خود استفاده کنند.

همچنین در حال حاضر در روشنائی معابر، خیابان ها و جاده‌ ها، تزئین و زیباسازی معابر و پل ها و مکان های مختلف استفاده از این منابع روشنائی با توجه به هزینه بالای تعمیر و نگهداری منابع روشنائی سنتی در این مکان ها و طول عمر بالا و صرفه‌ جویی انرژی تا ۹۰ درصد، توجیه فنی و اقتصادی استفاده ازLED ها را بسیار بیشتر می‌ کند.

LED و بهداشت:

لامپ LED گرچه مثل لامپ های رشته ای نور طبیعی ندارند، ولی فاقد اشعه های مضر ماوراء بنفش و IR لامپ های فلورسنت و کم مصرف هستند.

در نتیجه:

۱- از نظر بهداشتی:

با توجه به پاک و سالم بودن نور لامپ های ال ای دی، این گونه لامپ ها را با لامپ های مضر فلورسنت و کم مصرف جایگزین کنیم.

 ۲- از نظر صرفۀ اقتصادی:

با توجه به طول عمر بسیار بالا و مصرف خیلی کم لامپ های ال ای دی، این لامپ ها از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه بوده و استفاده از این لامپ ها توصیه می شود.

برچسب: مقایسه انواع لامپ ها ، مقایسه انواع لامپ ها